ESG, şirketlerin ve kurumların ne kadar sürdürülebilir bir şekilde çalıştığını görmek ve
ölçmek için bir derecelendirme kriteridir. ESG (Environmental, Social, Governance)
kelimelerinin kısaltmasıdır. Çevresel, Sosyal, Yönetişim (ÇYS) temelli yatırımları temsil
ediyor.
ESG, şirketlerin karbon ayak izi ve sürdürülebilirlikten, iş yerindeki çeşitlilik ve kapsayıcılık
taahhüdünden, kurumsal riskler ve uygulamalara ilişkin genel işleyişe kadar bir şirketin
kurumsal hedeflerini ve faaliyetlerini belirlemeye, değerlendirmeye ve ele almaya yönelik
stratejik bir çerçeve oluşturur. Sermaye piyasaları, kuruluşları değerlendirmek ve gelecekteki
finansal performansı değerlendirmek için ESG’yi kullanıyor.
Kurumsal dünyada ESG Performans kriterlerine artan ilgi göz önüne alındığında, hangi
stratejilerin parametrelerine girdiğini ve gerçek bir sosyal etkiye sahip olduğunu bilmek
gereklidir. Bir stratejinin ÇSY kriterleri kapsamında çerçevelenip çerçevelenmediğini
belirlemenin temeli, BM tarafından 2015 yılında belirlenen Sürdürülebilir Kalkınma
Hedefleridir (SDG). Bu, sürdürülebilir bir planda ilerlemek için kapsamlı çerçevedir.
ESG kriterlerini ölçmek ve göstermek için ESG raporlaması yapılır. Çevresel, Sosyal ve
Yönetişim (ESG) raporlaması, sürdürülebilir ve sorumlu iş uygulamalarının uzun vadeli değer
yaratmaya katkıda bulunduğuna dair artan kabulü yansıtan çeşitli nedenlerden dolayı
önemlidir.
ESG Raporlaması Neden Yapılmalıdır?
Paydaş Şeffaflığı: ESG raporlaması, yatırımcılar, müşteriler, çalışanlar ve halk dahil olmak
üzere paydaşlara bir şirketin çevresel, sosyal ve yönetişim yönlerindeki performansına
kapsamlı bir bakış açısı sağlayarak şeffaflığı artırır. Bu şeffaflık güveni ve hesap verebilirliği
teşvik eder.
Risk Yönetimi: Şirketler iklim değişikliği, sosyal sorunlar ve yönetişim uygulamaları ile ilgili
çeşitli risklerle karşı karşıyadır. ESG raporlaması bu riskleri belirlemeye, değerlendirmeye ve
yönetmeye yardımcı olur. Potansiyel zorlukları proaktif olarak ele alarak, şirketler uzun vadeli
çıkarlarını daha iyi koruyabilirler.
Yatırımcı Karar Süreci: Yatırımcılar karar verme süreçlerinde giderek daha fazla ESG
faktörlerini göz önünde bulunduruyorlar. ESG raporlaması, şirketlerin sürdürülebilirlik
çabalarını ve performanslarını iletmelerini sağlayarak, sorumlu ve sürdürülebilir yatırımlara
öncelik veren yatırımcıları çeker.
Sermayeye Erişim: Güçlü ESG performansına sahip şirketlerin, sermayeye erişimi daha iyi
olabilir. Yatırımcılar, borç verenler ve finans kurumları, potansiyel olarak daha düşük
finansman maliyetlerine ve daha iyi kredi koşullarına yol açan sağlam ESG uygulamalarına
sahip şirketleri tercih edebilir.
Rekabet Avantajı: Sürdürülebilirliğe bağlılık göstermek ve sorumlu iş uygulamaları rekabet
avantajı sağlayabilir. ESG raporlaması, şirketlerin pazarda kendilerini farklılaştırmalarına,
çevresel ve sosyal açıdan bilinçli tüketicileri çekmelerine ve marka itibarını arttırmalarına
olanak tanır.
Operasyonel Verimlilik: ESG raporlaması, şirketlerin operasyonel verimliliklerini, kaynak
kullanımlarını ve çevresel etkilerini değerlendirmeye ve iyileştirmeye teşvik eder. Bu, maliyet
tasarrufuna, verimliliğin artmasına ve ekolojik ayak izinin azalmasına yol açabilir.
Mevzuata Uygunluk: Birçok yargı alanında, ESG raporlaması için düzenleyici gerekliliklere
yönelik artan bir eğilim vardır. Bu düzenlemelere uygunluk, şirketlerin yasal risklerden ve
cezalardan kaçınmalarına yardımcı olarak gelişen standartlarla uyumlu kalmalarını sağlar.
Çalışan Bağlılığı ve İşe Alım: ESG raporlaması, çalışan bağlılığını ve işe alım çabalarını
olumlu yönde etkileyebilir. Çalışanlar genellikle sürdürülebilirlik, etik ve sosyal sorumluluğa
güçlü bir bağlılığı olan ve olumlu bir işyeri kültürünü teşvik eden şirketlere daha fazla ilgi
duyar.
Uzun Vadeli Değer Yaratma: ESG raporlaması, kısa vadeli kazançlar yerine uzun vadeli
değer yaratmaya öncelik veren sürdürülebilir iş uygulamaları kavramıyla uyumludur. ESG
hususlarını stratejilerine entegre eden şirketler, gelişen iş ortamında dayanıklılık ve başarı
için daha iyi bir konumdadır.
Küresel Eğilimler ve Beklentiler: Çevresel ve sosyal zorluklarla ilgili küresel farkındalık
arttıkça, müşteriler ve yatırımcılar da dahil olmak üzere paydaşlar sürdürülebilirliğe daha
fazla önem veriyor. ESG raporlaması, şirketlerin gelişen toplumsal beklentilerle uyum
sağlamasına ve olumlu değişime katkılarını göstermesine olanak tanır.
Özetle, ESG raporlaması, şirketlerin riskleri yönetmesine, yatırım çekmesine, paydaş
güvenini artırmasına ve sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmasına yardımcı olan
stratejik bir araçtır. Sürdürülebilirlik hususları öne çıkmaya devam ettikçe, ESG
raporlamasının öneminin artması muhtemeldir.
GRI, sürdürülebilirlik raporlaması için yaygın olarak kullanılan bir çerçevedir. Kuruluşların
ekonomik, çevresel ve sosyal etkileri hakkında rapor vermeleri için kılavuzlar ve standartlar
sağlar.
SASB, işletmelerin yatırımcılara finansal olarak önemli ESG bilgilerini ifşa etmelerine
yardımcı olmak için sektöre özel sürdürülebilirlik muhasebe standartları geliştirmeye
odaklanmaktadır.
TCFD, gönüllü olarak iklimle ilgili finansal açıklamalar için öneriler sunar. Şirketlerin
yatırımcılara, borç verenlere ve sigortacılara daha etkili bilgi sağlamalarına yardımcı olmayı
amaçlamaktadır.
PRI, ESG faktörlerini yatırım ve mülkiyet kararlarına dahil etmek için çalışan küresel bir
yatırımcı ağıdır.
CDP, şirketlerin, şehirlerin, eyaletlerin ve bölgelerin çevresel etkilerini ölçmelerine ve
yönetmelerine olanak tanıyan küresel bir açıklama sistemi yürütmektedir.
SFDR, sürdürülebilirlik hususlarını entegre etmek için finansal ürünler ve kurumsal
açıklamalar için şeffaflıkla ilgili kurallar belirler.
PRB, BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde (SDG'ler) ifade edildiği gibi, bankaların iş
stratejilerini toplumun hedefleriyle uyumlu hale getirmeleri için bir çerçevedir.
CSRD, şirketler için sürdürülebilirlik raporlama gerekliliklerini geliştirmeyi amaçlayan,
önerilen bir AB direktifidir.
IPCC, ESG stratejilerini bilgilendirebilecek iklim değişikliği ile ilgili bilimsel bilgilerin kapsamlı
değerlendirmelerini sağlar.
Bu referansları kullanırken, ESG alanındaki standartlar ve düzenlemeler değişime ve evrime
tabi olduğundan, en son sürümler ve gelişmelerle güncel kalmak önemlidir. Ek olarak,
bireysel ülkelerin kendi raporlama çerçeveleri ve kılavuzları olabilir.
ESG Raporlamasındaki Güncel Regülasyonlar
Avrupa (AB): Avrupa Birliği, sürdürülebilir finans düzenlemeleri üzerinde aktif olarak
çalışmaktadır. AB Sürdürülebilir Finans Açıklama Yönetmeliği (SFDR) Mart 2021'de
yürürlüğe girdi ve finansal piyasa katılımcılarının çevresel ve sosyal hususları yatırım
kararlarına nasıl entegre ettikleri hakkında bilgi vermelerini gerektiriyor.
Amerika Birleşik Devletleri: ABD'nin ESG raporlaması konusunda kapsamlı bir federal
düzenlemesi olmasa da, daha fazla açıklama için tartışmalar ve öneriler vardı. ABD Menkul
Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), artan yatırımcı talebine yanıt olarak iklimle ilgili ve
ESG açıklamasını geliştirme planlarını açıkladı.
Birleşik Krallık: Birleşik Krallık, belirli şirketlerin enerji kullanımları ve karbon emisyonları
hakkında rapor vermelerini gerektiren Kolaylaştırılmış Enerji ve Karbon Raporlama (SECR)
çerçevesini tanıttı. Ek olarak, gelecekte daha geniş ESG raporlamasını zorunlu kılma
konusunda tartışmalar olmuştur. Uluslararası Standartlar: Küresel Raporlama Girişimi (GRI)
ve Sürdürülebilirlik Muhasebe Standartları Kurulu (SASB) gibi kuruluşlar, ESG raporlaması
için gönüllü kılavuzlar sağlar. İklimle ilgili Mali Açıklamalar Görev Gücü (TCFD), iklimle ilgili
finansal açıklamalarla ilgili tavsiyeleri için küresel olarak tanındı.
Dünya Çapında Düzenleyici Teklifler: Birçok ülke ve bölge, ESG raporlamasıyla ilgili
düzenlemeleri düşünüyor veya aktif olarak geliştiriyordu. Bu, birkaç ülkenin sürdürülebilirlik
raporlamasını geliştirmek için çerçeveler araştırdığı veya uyguladığı Asya'daki çabaları içerir.
ESG Raporlaması Nasıl Yapılır?
1. Paydaş Beklentilerini Anlayın: Kilit paydaşları belirleyin ve ESG açıklamalarıyla ilgili
beklentilerini anlayın. En iyi uygulamalarla uyum sağlamak için ilgili endüstri
standartlarını, kılavuzları ve raporlama çerçevelerini göz önünde bulundurun.
2. Bir Yönetim Yapısı Oluşturun: Çeşitli departmanlardan (örneğin, sürdürülebilirlik,
finans, İK) temsilcileri içeren işlevler arası bir ekip oluşturun. Ekip içindeki rolleri ve
sorumlulukları tanımlayın.
3. Önemlilik Değerlendirmesi Yapın: İşletmeniz ve paydaşlarınız için en alakalı ve etkili
olan ESG sorunlarını belirleyin ve önceliklendirin.Girdi toplamak için paydaş anketleri
veya istişareler yapmayı düşünün.
4. Veri Toplama ve Ölçme: Çevresel, sosyal ve yönetişim kriterleriyle ilgili nicel ve nitel
verileri toplayın. Tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik için yerleşik standartlara (ör. GRI,
SASB) dayalı ilgili metrikleri ve göstergeleri kullanın.
5. Temel ve Hedefler Belirle: Mevcut ESG performansı için bir temel oluşturun. Zaman
içinde iyileştirme için gerçekçi ve ölçülebilir hedefler belirleyin.
6. Politikalar ve Girişimler Geliştirin: ESG kriterleriyle ilgili mevcut ve planlanan
politikaları, girişimleri ve uygulamaları özetleyin. Sürdürülebilirlik programları, çeşitlilik
ve kapsayıcılık çabaları ve yönetişim politikaları hakkında ayrıntıları ekleyin.
7. Risk Yönetimi: ESG ile ilgili riskleri ve fırsatları belirleyin ve değerlendirin. Riskleri
yönetmek ve azaltmak için stratejileri açıklayın.
8. Paydaşlarla Etkileşim Kurun: Bakış açılarının dikkate alınmasını sağlamak için kilit
paydaşlarla iletişim kurun. Paydaş girdisi ve geri bildirimi için fırsatlar sağlayın.
9. Raporlama Çerçeveleri ve Standartları: Sektörünüze ve paydaş beklentilerinize göre
ilgili bir raporlama çerçevesi veya standardı (ör. GRI, SASB, TCFD) seçin.
Güvenilirliği ve karşılaştırılabilirliği artırmak için raporunuzu seçilen çerçeveyle
hizalayın.
10. Raporu Yazın ve Tasarlayın: Raporu bir giriş, metodoloji, veri sunumu ve gelecek
planları dahil olmak üzere net bir yapı ile düzenleyin. Jargondan kaçınarak net ve
özlü bir yazı stili kullanın.
11. İnceleme ve Güvence: Doğruluk ve eksiksizlik için raporun dahili ve mümkünse harici
incelemelerini yapın. Daha fazla güvenilirlik için üçüncü taraf güvencesi almayı
düşünün.
12. Yayınla ve İletişim Kur: ESG raporunu şirketinizin web sitesinde veya diğer uygun
platformlarda yayınlayın. Raporu, basın bültenleri, sosyal medya ve doğrudan katılım
gibi çeşitli kanallar aracılığıyla paydaşlara iletin.
13. Sürekli İyileştirme: Gelecekteki raporları iyileştirmek için raporlama sürecinden gelen
geri bildirimleri ve içgörüleri kullanın. ESG stratejilerini ve uygulamalarını düzenli
olarak güncelleyin ve iyileştirin.
